Mechatronika to sposób projektowania i wytwarzania, polegający na synergicznym, a więc skuteczniejszym niż wskazywałaby na to suma ich cech, połączeniu podstawowych nauk technicznych: mechaniki, elektroniki, informatyki i automatyki.
Zadaniem mechatroniki jest wytworzenie multifunkcyjnych produktów o złożonej strukturze wewnętrznej, ale o jednolitych właściwościach funkcjonalnych, produktów, które działają inteligentnie w zmieniającym się środowisku, produktów, które porozumiewają się z człowiekiem za pomocą naturalnego języka.
Pojęcie mechatronika jest stosunkowo nowe. Jako gałąź wiedzy inżynierskiej, zostało użyte po raz pierwszy w Japonii, w latach osiemdziesiątych i zastąpiło mniej udane, i nie przyjęte przez świat techniki pojęcie mechanotronika. Już rozwój nazewnictwa wskazuje na to, że produkty mechatroniczne były wytwarzane wcześniej, jednak intensywny rozwój produkcji tych urządzeń nastąpił dopiero w latach osiemdziesiątych i trwa do dzisiaj. Warto zauważyć, że mechatronika nie jest dyscypliną naukową, ale sposobem projektowania i wytwarzania. Słowo mechatronika jest połączeniem słów mechanika i elektronika. Celemmechatroniki jest poprawianie funkcjonalności systemów technicznych przez powiązaniewiedzy z obszarów mechaniki, elektrotechniki, elektroniki i informatyki. Zadaniem mechatroniki jest wytworzenie wielofunkcyjnych produktów o złożonej strukturze wewnętrznej działających inteligentnie w zmieniającym się środowisku. Produkty te mają możliwość realizacji różnych zadań np. przez zmianę oprogramowania i potrafią komunikować się z człowiekiem.
mechatronikaIV
strukturasystmechatr
Modul magazynowy
Osoba posiadająca kwalifikacje przypisane do zawodu „Technik mechatronik” jest bardzo poszukiwana na rynku pracy. Absolwenci dysponują umiejętnościami posługiwania się zaawansowaną wiedzą z zakresu mechatroniki, używaną w maszynach i pojazdach, urządzeniach i systemach wytwórczych oraz urządzeniach i aparaturze diagnostycznej i pomiarowej. Przygotowani są również do twórczej aktywności w zakresie projektowania, wytwarzania i eksploatacji maszyn i systemów wytwórczych, kierowania i rozwijania produkcji w przedsiębiorstwach przemysłowych oraz zarządzania procesami technologicznymi.Wśród typowych zadań zawodowych można wyróżnić:· projektowanie i konstruowanie urządzeń z wykorzystaniem technik komputerowych· obsługa i programowanie robotów przemysłowych· obsługa i programowanie sterowników PLC· automatyka i obsługa urządzeń współczesnych linii produkcyjnych i montażowych· projektowanie i serwis układów sterowania urządzeń i systemów mechatronicznych· obsługa i programowanie obrabiarek sterowanych numerycznie CNC· diagnostyka i naprawa urządzeń z zastosowaniem nowoczesnych urządzeń pomiarowych· montaż i demontaż urządzeń i systemów mechatronicznychMożliwości zatrudnienia: - przedsiębiorstwa produkcyjne o zautomatyzowanym i zrobotyzowanym cyklu produkcyjnym (np. branża samochodowa, AGD, obrabiarek CNC itp.), w charakterze pracownika produkcyjnego, pracownika działu utrzymania ruchu, działu remontowego, pracownika niższego szczebla dozoru oraz pracownika – asystenta projektanta i konstruktora.- pracownicy do realizacji zadań od produkcji do utrzymania ruchu sterowania i nadzoru maszyn-może prowadzić własną działalność gospodarczą (np. usługową) w zakresienapraw i konserwacji urządzeń mechatronicznych.Kwalifikacje dla zawodu technik mechatronik E.3. Montaż urządzeń i systemów mechatronicznych Egzamin w połowie klasy trzeciej. E.18. Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Egzamin na koniec klasy trzeciej. E.19. Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Egzamin w połowie klasy czwartej. Charakterystyka kwalifikacji. Kwalifikacja K1 E.3. Montaż urządzeń i systemów mechatronicznych. Umiejętności: Dobiera metody pomiarów wielkości geometrycznych elementów maszyn,· - dobiera przyrządy do pomiaru szerokości rowka, średnicy wałków, głębokości,· - dobiera metody pomiaru parametrów geometrycznych elementów maszyn w zależności od ich wielkości i dokładności pomiaru. Rozpoznaje technologie obróbki ręcznej i maszynowej, na przykład:· - rozpoznaje technologie wykonywania połączeń na podstawie wymagań i przeznaczenia,
- rozpoznaje rodzaje obróbki ręcznej na podstawie rysunku.Dobiera narzędzia do montażu i demontażu podzespołów i zespołów mechanicznych, na przykład:· - dobiera narzędzia do montażu i demontażu połączeń mechanicznych,· - dobiera narzędzia do montażu i demontażu urządzeń mechanicznych na podstawie schematu konstrukcyjnego lub wyglądu urządzenia.Montaż elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych. Umiejętności:· Wyjaśnia budowę elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych, na przykład:· wyjaśnia budowę sprężarek, siłowników, zaworów rozdzielających i innych podzespołów pneumatycznych, r wyjaśnia budowę silników, pomp, siłowników, zaworów rozdzielających i innych podzespołów hydraulicznych. · wyjaśnia budowę urządzeń pneumatycznych i hydraulicznych na podstawie przeznaczenia, parametrów, schematów konstrukcyjnych.· Rozróżnia elementy, podzespoły i zespoły pneumatyczne i hydrauliczne, na przykład:· rozróżnia sprężarki, siłowniki, zawory rozdzielające i inne podzespoły pneumatyczne, · silniki, pompy, siłowniki, zawory rozdzielające i inne podzespoły hydrauliczne. Dobiera elementy i podzespoły pneumatyczne i hydrauliczne do montażu urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· dobiera czujniki montowane układach pneumatycznych i hydraulicznych,· dobiera elementy wykonawcze w układach pneumatycznych i hydraulicznych,· dobiera podzespoły sterujące w układach pneumatycznych i hydraulicznych.Określa parametry elementów i podzespołów elektrycznych i elektronicznych, na przykład:· określa parametry aparatów i podzespołów elektrycznych na podstawie tabliczki znamionowej, karty katalogowej, · określa parametry elementów i podzespołów elektronicznych na podstawie symbolu literowo-cyfrowego, karty katalogowejOkreśla funkcje elementów i podzespołów elektrycznych i elektronicznych, na przykład:· określa funkcje aparatów i podzespołów elektrycznych na podstawie budowy, wyglądu, · określa funkcje elementów i podzespołów elektronicznych na podstawie symbolu graficznego, oznaczenia literowo-cyfrowego.Wyjaśnia działanie układów sterowania elektrycznego i elektronicznego, na przykład:· wyjaśnia działanie układów sterowania stycznikowego na podstawie schematu,· wyjaśnia działanie układów sterowania elektronicznego na podstawie schematu, diagramu czasowego,· wyjaśnia działanie układów sterowania cyfrowego na podstawie diagramu stanów.Kwalifikacja K2 E.18. Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Umiejętności: Rozruch urządzeń i systemów mechatronicznych Wyjaśnia budowę i zasady działania urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład: · wyjaśnia budowę siłowników, zaworów rozdzielających i innych urządzeń mechatronicznych; · wyjaśnia zasady działania siłowników, zaworów rozdzielających i innych urządzeń mechatronicznych; · wyjaśnia zasady działania systemów mechatronicznych.Rozpoznaje układy zasilające urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład: · rozpoznaje elektryczne układy zasilające urządzeń i systemów mechatronicznych na podstawie oznaczeń, parametrów,· rozpoznaje pneumatyczne układy zasilające urządzeń i systemów mechatronicznych na podstawie symboli, parametrów, · rozpoznaje hydrauliczne układy zasilające urządzeń i systemów mechatronicznych na podstawie symboli, parametrów. Rozróżnia parametry urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· rozróżnia parametry sterowników PLC i innych regulatorów,· rozróżnia parametry urządzeń elektrycznych, pneumatycznych i hydraulicznych. Wykonuje niezbędne regulacje urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład: · wykonuje niezbędne regulacje w układach elektrycznych urządzeń i systemów mechatronicznych, · wykonuje niezbędne regulacje w układach pneumatycznych urządzeń i systemów mechatronicznych, · wykonuje niezbędne regulacje w układach hydraulicznych urządzeń i systemów mechatronicznych. Obsługa urządzeń i systemów mechatronicznych Umiejętności: Przygotowuje materiały, elementy i podzespoły niezbędne do konserwacji urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· przygotowuje materiały niezbędne do konserwacji urządzeń i systemów mechatronicznych na podstawie danych katalogowych,· przygotowuje przyrządy pomiarowe niezbędne do konserwacji urządzeń i systemów mechatronicznych,· przygotowuje części zamienne niezbędne do konserwacji urządzeń i systemów mechatronicznych. Przestrzega zasad obsługi urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· przestrzega zasad obsługi urządzeń mechanicznych,· przestrzega zasad obsługi urządzeń hydraulicznych i pneumatycznych, · przestrzega zasad obsług urządzeń elektrycznych i elektronicznych.Lokalizuje uszkodzenia urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· lokalizuje uszkodzenia w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych,· lokalizuje uszkodzenia w urządzeniach pneumatycznych, r lokalizuje uszkodzenia w urządzeniach hydraulicznych. Dobiera narzędzia do naprawy urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· dobiera narzędzia do naprawy urządzeń elektrycznych,· dobiera narzędzia do naprawy urządzeń pneumatycznych,· dobiera narzędzia do naprawy urządzeń hydraulicznych. Kwalifikacja K3 E.19. Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych. Tworzenie dokumentacji technicznej urządzeń i systemów mechatronicznych Umiejętności:Przestrzega zasad rysowania schematów układów mechanicznych urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· stosuje zasady rysowania połączeń rozłącznych i nierozłącznych elementów konstrukcyjnych, · stosuje zasady rysunku technicznego, · stosuje zasady wymiarowania elementów mechanicznych.Przestrzega zasad rysowania schematów układów elektrycznych i elektronicznych urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład· stosuje zasady rysowania schematów elektronicznych,· stosuje zasady rysowania schematów sterowania stycznikowego i obwodów siłowych, · stosuje zasady rysowania schematu połączeń elementów elektrycznych do wejść i wyjść sterownika PLC,· stosuje znormalizowane symbole graficzne elementów elektronicznych i elektrycznych.Przestrzega zasad rysowania schematów układów pneumatycznych i hydraulicznych urządzeń i systemów, na przykład:· stosuje zasady rysowania schematów pneumatycznych i hydraulicznych,· stosuje znormalizowane symbole graficzne elementów pneumatycznych i hydraulicznych.Projektowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Umiejętności: Analizuje proces technologiczny w celu ustalenia zakresu projektu urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· określa rodzaj sterownika PLC do sterowania procesu technologicznego,· ustala podzespoły elektryczne, pneumatyczne i hydrauliczne linii technologicznej,· ustala zakres projektu urządzeń i systemów mechatronicznych. Określa warunki pracy projektowanych urządzeń i systemów mechatronicznych, na przykład:· określa warunki pracy urządzeń elektrycznych systemów mechatronicznych,· określa warunki pracy urządzeń pneumatycznych systemów mechatronicznych, · określa warunki pracy urządzeń hydraulicznych systemów mechatronicznych.Stosuje metody graficzne do opisu procesów technologicznych, na przykład:· rozpoznaje na podstawie diagramów czasowych moduły funkcyjne sterowników PLC, · tworzy schematy bloków funkcyjnych FBD, · tworzy schematy Grafcet. Programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Umiejętności: Przestrzega zasad tworzenia programów do programowania urządzeń programowalnych, na przykład: · stosuje symbole graficzne bramek logicznych,· przestrzega zasad tworzenia programów sterowniczych w języku listy rozkazów IL, schematu drabinkowego LD i schematu bloków funkcyjnych FBD,· przestrzega zasad tworzenia programów sterowniczych metodą Grafcet Interpretuje programy napisane w językach programowania dla urządzeń programowalnych, na przykład: · interpretuje programy napisane w języku listy rozkazów IL, · interpretuje programy napisane w języku schematu drabinkowego LD,· interpretuje programy napisane w języku schematu bloków funkcyjnych FBD.Analizuje programy do sterowania urządzeniami i systemami mechatronicznymi, na przykład:· analizuje programy napisane w języku listy rozkazów IL,· analizuje programy napisane w języku schematu drabinkowego LD, · analizuje programy napisane w języku schematu bloków funkcyjnych FBD.Wykorzystywane na zajęciach oprogramowanie i sprzęt:· zestawy wirtualno-sprzętowe systemu Unitr@in wraz z oprogramowaniem LabSoft (10 stanowisk)· zestawy pneumatyki (TP101) i elektropneumatyki (TP201) wraz z oprogramowaniem FluidSIM® P · zestawy mechatroniczne systemu MecLab (magazynowy, transportowy, manipulacyjny) wraz z oprogramowaniem FluidSIM (6 licencji)· sterowniki PLC Siemens S7-1200 wraz z oprogramowaniem TIA Portal V.13 (6 stanowisk z oprogramowaniem i oprzyrządowaniem)· panele operatorskie HMI KTP 600 ( 6 stanowisk)
· sterowniki PLC firmy Siemens Logo, S7-200, S7-300, wraz z oprogramowaniem· sterowniki PLC firmy Moeller serii Easy 800 z oprogramowaniem Easy Soft· sterownik PLC IDEC SmartAxis Pro FT1AH40RSA· roboty w zestawach Lego Mindstroms NEXT 2.0· Robot RobTRAIN I wraz z aplikacją sieciową RobLAB-
oprogramowanie SolidEdge do wymiarowania i projektowania graficznego 2D i 3D konstrukcji mechanicznych z możliwością generowania kodów dla obrabiarek CNC i drukarek 3D (16 stanowisk w pracowni projektowej sala 102)- zestawy pomiarowe z elektrotechniki i elektroniki firmy DEGEM (10 stanowisk w pracowni elektrotechniki i urządzeń elektronicznych sala 106)
DSC 0560
DSC 1140
DSC 0927
DSC 0925
DSC 0918
DSC 0915